Οι προοπτικές της ελληνικής οικονομίας για το 2019 περιβάλλονται από κινδύνους εξωτερικούς και ενδογενείς. Οσον αφορά το εξωτερικό περιβάλλον, η παγκόσμια οικονομία και η οικονομία της Ευρωζώνης ειδικότερα έχουν περιέλθει σε ατραπό επιβράδυνσης, κυρίως λόγω της βαθμιαίας
σύσφιγξης της νομισματικής πολιτικής, των εμπορικών πολέμων αλλά και λόγω περιφερειακών ζητημάτων. Η επιβράδυνση αυτή είναι αναπόφευκτο να επιδράσει αρνητικά στην εξωτερική ζήτηση για ελληνικά αγαθά και υπηρεσίες (τουρισμό και ναυτιλία), που ήταν και η βασικότερη κινητήρια δύναμη της έως τώρα ανάκαμψης. Η μεταβλητότητα ενισχύεται από ενδογενείς παράγοντες.Οι διεθνείς επενδυτές παρατηρούν με προσοχή τις κινήσεις στην ελληνική οικονομική πολιτική για να διαγνώσουν εάν η έξοδος από τα προγράμματα προσαρμογής θα σημάνει απόπειρα αντιστροφής μεταρρυθμίσεων και άρα επιδείνωση της παραγωγικότητας της ελληνικής οικονομίας, ή όχι. Επιπλέον, αξιολογούν εάν ο περιορισμένος, δημοσιονομικός χώρος αξιοποιείται σε χρήσεις με υψηλό αναπτυξιακό αποτύπωμα (κυρίως μειώσεις βασικών φόρων) ή σε διανεμητικές πολιτικές.
Η γενναιοδωρία της προεκλογικής ρητορικής δημιουργεί αβεβαιότητα. Xώρες όπως η Ελλάδα, οι οποίες θεωρούνται από τις αγορές ότι έχουν πιο ευαίσθητα θεμελιώδη μεγέθη, θα είναι οι πρώτες οι οποίες θα βιώσουν αναταράξεις. Κατά τούτο, ο βασικός κίνδυνος για το 2019 είναι να θεωρήσει η διεθνής επενδυτική κοινότητα ότι η Ελλάδα είναι μια μη μεταρρυθμίσιμη και άρα μη επενδύσιμη χώρα. Είναι κρίσιμο αυτός ο κίνδυνος να αποσοβηθεί, διότι χωρίς ξένες επενδύσεις, δεν μπορεί να υπάρξει δυναμική ανάκαμψη, βιώσιμη μείωση της ανεργίας και αντιστροφή του brain drain.
* O κ. Τάσος Αναστασάτος είναι επικεφαλής οικονομολόγος του ομίλου της Eurobank.
