Ο ΑΔΜΗΕ κλείνει φέτος 10 χρόνια αυτόνομης πορείας –μετά την απόσχισή του από τη ΔΕΗ και τη μετατροπή του από γενική διεύθυνση σε θυγατρική εταιρεία– και πέντε χρόνια μετά τον ιδιοκτησιακό του διαχωρισμό και την είσοδο στο μετοχικό του κεφάλαιο της κινεζικής State Grid. Μέσα σε αυτά τα πέντε χρόνια, ο ΑΔΜΗΕ έγινε ένα «turn around story», τονίζει ο διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας Μάνος Μανουσάκης σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Καθημερινή».
Ειδικότερα απαντώντας σε σχετικές ερωτήσεις, ο κ. Μανουσάκης αναφέρει μεταξύ άλλων:
Η επιτάχυνση της κλιματικής κρίσης τα τελευταία χρόνια επέβαλε την αναθεώρηση των προδιαγραφών ανθεκτικότητας. Στον ΑΔΜΗΕ έχουμε ξεκινήσει από το 2018 ένα συνεχώς επικαιροποιούμενο πρόγραμμα ανανέωσης και ψηφιακού εκσυγχρονισμού των (σε μεγάλο βαθμό παλαιών) υποδομών μας. Το 2020 επεκτείναμε τον προϋπολογισμό του προγράμματος αναβάθμισης των παγίων μας στα 200 εκατ. ευρώ.
Ήδη από το 2017 στόχος του διαχειριστή έχει καταστεί να αποτελεί βασικό άξονα της στροφής της Ελλάδας σε ένα καθαρότερο και βιώσιμο ενεργειακό μείγμα. Για να το πετύχουμε αυτό, υλοποιούμε εδώ και πέντε χρόνια το μεγαλύτερο επενδυτικό πρόγραμμα που έχει εκπονηθεί στον εγχώριο ενεργειακό κλάδο, το οποίο περιλαμβάνει την ηλεκτρική διασύνδεση όλων σχεδόν των ελληνικών νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα και την επέκταση του συστήματος στην ηπειρωτική χώρα, ώστε να είναι εφικτό να περάσουμε στην εποχή των ΑΠΕ.
Ο ΑΔΜΗΕ ωριμάζει τη δεύτερη υποβρύχια διασύνδεση συνεχούς ρεύματος με την Ιταλία και νέα διασύνδεση με την Αλβανία, ενώ σε λίγο ολοκληρώνεται ο διαγωνισμός για τη νέα διασύνδεση Ελλάδας – Βουλγαρίας, που θα είναι έτοιμη το 2ο εξάμηνο του 2022, αυξάνοντας σημαντικά τη μεταφορική ικανότητα στο σύνορο των δύο χωρών. Παράλληλα, ιδιαίτερη βαρύτητα αποκτούν και οι διασυνδέσεις της Ανατολικής Μεσογείου, όπως με το Ισραήλ μέσω της Κύπρου που θα υλοποιήσει ο Euroasia Interconnector με τη δική μας συνδρομή σε τεχνογνωσία αλλά –όπως πολύ σωστά αναφέρατε– και η διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου που έχει ήδη συμφωνηθεί σε επίπεδο κρατών. Με τον διαχειριστή της Αιγύπτου βρισκόμαστε σε στενή συνεργασία, καθώς είναι ένα πολύπλοκο έργο που απαιτεί μελέτες ηλεκτρικού συστήματος, αλλά και ενσωμάτωσής του στην αγορά.
Οταν αναλάβαμε τη διοίκηση του ΑΔΜΗΕ το 2017 είχαμε μπροστά μας ένα μεγάλο στοίχημα: να διασυνδέσουμε τα νησιά του Αιγαίου με το εθνικό ηλεκτρικό σύστημα. Το επενδυτικό μας πρόγραμμα, μετά τη διασύνδεση των βόρειων Κυκλάδων και της Κρήτης με την Πελοπόννησο, συνεχίζεται με τις νότιες Κυκλάδες, ξεκινώντας από τη Σαντορίνη και συνεχίζοντας με τη Φολέγανδρο, τη Μήλο και τη Σέριφο. Το καλοκαίρι επίσης ολοκληρώνεται η διασύνδεση της Σκιάθου με το ηπειρωτικό σύστημα, ενώ το αμέσως επόμενο διάστημα εκκινούν οι αναβαθμίσεις και νέες διασυνδέσεις του Ιονίου. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό μας, οι ηλεκτρικές διασυνδέσεις των νησιών μας θα έχουν ολοκληρωθεί έως το 2029.
Μείωση των ΥΚΩ
Με βάση παραδοχές που στηρίζονται στις τρέχουσες τιμές πετρελαίου, εκτιμάται ότι μέχρι το 2030 η ετήσια εξοικονόμηση για όλους τους καταναλωτές θα αγγίξει το 1,5 δισ. ευρώ, ενώ ήδη από τα έργα που υλοποίησε ο ΑΔΜΗΕ την τελευταία 3ετία, η εξοικονόμηση στις ΥΚΩ υπολογίζεται σε 500 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση από το 2022. Με τα έργα του ο ΑΔΜΗΕ δημιουργεί τις προϋποθέσεις για αυτή την εξοικονόμηση, καθώς αυτό είναι και το σκεπτικό βάσει του οποίου η Ρυθμιστική Αρχή εγκρίνει τις σημαντικές επενδύσεις που γίνονται για την επέκταση του ηλεκτρικού συστήματος. Η τελική ευθύνη διαχείρισης των ΥΚΩ, βέβαια, εμπίπτει στις αρμοδιότητες της Ρυθμιστικής Αρχής, η οποία γνωρίζει με βάση το ισοζύγιο του λογαριασμού πότε είναι εφικτό να τον μειώσει.
Η διαφωνία με τον επενδυτή μειοψηφίας
Σχετικά με τη «μεγάλη» διασύνδεση της Κρήτης, πράγματι, διατυπώθηκαν τεχνικές διαφωνίες από την πλευρά του επενδυτή μειοψηφίας του ΑΔΜΗΕ σχετικά με την αρτιότητα της λύσης που προτείνει ο κατασκευαστής των μετατροπέων ρεύματος. Ο ΑΔΜΗΕ αποφάσισε κατά πλειοψηφία σε πρόσφατο διοικητικό συμβούλιο, ότι το έργο μπορεί να προχωρήσει κανονικά με βάση τη σύμβαση που έχει ήδη υπογραφεί με τον ανάδοχο, αλλά οι ενστάσεις του επενδυτή παραμένουν. Αντιλαμβάνεστε ότι η διαχείριση του θέματος ανάγεται πλέον στους μετόχους του ΑΔΜΗΕ, ώστε να μην προκύψουν καθυστερήσεις στο έργο.
Υποδοχή νέων ΑΠΕ
Με τις διασυνδέσεις που υλοποιούμε στη νησιωτική και ηπειρωτική χώρα δημιουργείται ο χώρος για διείσδυση 17 GW καθαρής ενέργειας στο εγχώριο ενεργειακό μείγμα μέχρι το τέλος της δεκαετίας – μέγεθος που υπερβαίνει τους εθνικούς στόχους κατά σχεδόν 2 GW. Η ταχύτητα με την οποία αναπτύσσουμε τις πράσινες υποδομές της χώρας είναι, με αντικειμενικούς όρους, πολύ υψηλή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Εως σήμερα έχουμε χορηγήσει οριστικές προσφορές σύνδεσης για έργα 5,2 GW, που υπερβαίνουν το 50% του υπό αναθεώρηση στόχου του ΕΣΕΚ για σύνδεση επιπλέον 9 GW έως το 2030.
Aσφαλώς, η ενεργειακή μετάβαση δεν θα γίνει από τη μια μέρα στην άλλη. Η περαιτέρω απλοποίηση των αδειοδοτικών διαδικασιών για την υλοποίηση διασυνδέσεων υψηλής και υπερυψηλής τάσης θα επιταχύνει την απορρόφηση ΑΠΕ στο σύστημα μεταφοράς, ενώ σημαντικό βοηθητικό μέτρο προς αυτή την κατεύθυνση θα ήταν οι αιτήσεις που δέχεται ο ΑΔΜΗΕ να έχουν προηγουμένως «φιλτραριστεί» με βάση κριτήρια επενδυτικής αξιοπιστίας, μεταξύ άλλων. Το υπό κατάρτιση θεσμικό πλαίσιο, το οποίο αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα, θα αντιμετωπίζει στο σύνολό τους τα θέματα αυτά.
Τα υπεράκτια αιολικά πάρκα θα καταστούν τα επόμενα χρόνια σημαντικά παραγωγικά στοιχεία του ηλεκτρικού συστήματος μεταφοράς της χώρας. Ο ΑΔΜΗΕ είναι αναγκαίο να έχει κεντρικό ρόλο στον σχεδιασμό και την κατασκευή των υποβρύχιων διασυνδέσεων υπεράκτιων αιολικών πάρκων, όπως εξάλλου συμβαίνει με τους διαχειριστές στο εξωτερικό.
Η αποθήκευση ενέργειας θα παίξει καθοριστικό ρόλο σε θέματα επάρκειας όσο αυξάνεται η διείσδυση ΑΠΕ και θα επιτρέψει στον διαχειριστή να έχει μεγαλύτερο βαθμό βεβαιότητας στις παραδοχές των μελετών επάρκειας που εκπονεί. Στο πλαίσιο του θεσμικού μας ρόλου και σε εφαρμογή σχετικής οδηγίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης, ο ΑΔΜΗΕ μπορεί να αναπτύξει μονάδες αποθήκευσης που θα είναι απολύτως ενσωματωμένες στο σύστημα μεταφοράς (fully integrated network components), με αποκλειστικό σκοπό τη θωράκισή του. Σε αυτή ακριβώς τη βάση ωριμάζουμε τα δύο πιλοτικά έργα αποθήκευσης σε Θήβα και Νάξο, ενώ με την υψηλή τεχνογνωσία που διαθέτουμε, μπορούμε να συνδράμουμε στην κατασκευή ανάλογων έργων που θα πραγματοποιηθούν το επόμενο διάστημα στην ενεργειακή αγορά.
Turn around story
Η απόσχιση του διαχειριστή από τη ΔΕΗ προφανώς δεν ήταν ένα εύκολο στοίχημα. Τα πρώτα χρόνια ως θυγατρική της ΔΕΗ έπρεπε να μετατραπεί από γενική διεύθυνση σε αυτόνομη εταιρεία. Από τον ιδιοκτησιακό διαχωρισμό του 2017 και μετά ξεκίνησε η επιταχυνόμενη ανάπτυξη ταυτόχρονα με τον συνεχή μετασχηματισμό και εκσυγχρονισμό της εταιρείας, για να φτάσουμε σήμερα να έχουμε έναν σύγχρονο διαχειριστή που συμβάλλει καθοριστικά στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Μέσα σε αυτά τα πέντε χρόνια χάρη στην άοκνη προσπάθεια των εργαζομένων, ο ΑΔΜΗΕ έγινε ένα turn around story. Υλοποιεί δύσκολα έργα με ταχύτητα και ποιότητα, αποκτάει ρόλο στην αγορά τηλεπικοινωνιών, συνεργάζεται σε περιφερειακό επίπεδο για την ανάπτυξη της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας και συνδράμει καθοριστικά στη μετατροπή της χώρας σε δικτυακό κόμβο της Ανατολικής Μεσογείου.
