Μια «παράλειψη» της κας Λαγκάρντ στις δηλώσεις της μετά το χθεσινό Συμβούλιο ήταν... εκκωφαντική. Αντίθετα με τα όσα είχε πει μόλις πριν ένα μήνα, τον Δεκέμβριο, αυτή τη φορά απέφυγε να επαναλάβει ότι «δεν βλέπει αυξήσεις επιτοκίων μέσα στο 2022». Αυτή η «παράλειψη» έχει ήδη τροφοδοτήσει προβλέψεις για αύξηση επιτοκίων μέσα στο 2022.
Η στροφή αυτή οφείλεται στο ότι μέσα σε λιγότερο από ένα μήνα οι προβλέψεις πάνω στις οποίες βασίστηκαν οι αποφάσεις του Συμβουλίου το Δεκέμβρη, έχουν ανατραπεί από τους ίδιους τους «τεχνικούς» της ΕΚΤ στο τελευταίο δελτίο που κυκλοφόρησε. Προβλέπουν πλέον αύξηση του πληθωρισμού το 2023 στο 3%, έναντι του 1,9% που έδιναν το Δεκέμβριο! Και αυτό χωρίς ούτε το ΔΣ, ούτε οι αρμόδιες υπηρεσίες της Κεντρικής Τράπεζας, να δίνουν την παραμικρή εξήγηση για τα πρωτοφανή «λάθη» των μοντέλων που χρησιμοποιούν για τις προβλέψεις τους.
Το ερώτημα που προκύπτει πλέον είναι τι δεν πάει καλά στην ΕΚΤ και στις υπηρεσίες της, με βάση τις οποίες αποφασίζει, όταν σε ελάχιστο χρόνο αλλάζει τις εκτιμήσεις της για το 2022 κατά 1,1%. Αυτό δεν έχει ξαναγίνει και προκαλεί ερωτηματικά, καθώς στις εκτιμήσεις της υποτίθεται ότι βασίζονται οι δημοσιονομικοί σχεδιασμοί της Κομισιόν και των κυβερνήσεων της Ε.Ε.
Το πρόβλημα γίνεται ακόμα σοβαρότερο καθώς – όπως είχε επισημάνει σε ρεπορτάζ του το insider.gr – η Bundesbank είχε συστήσει στην ΕΚΤ να λαμβάνει περισσότερο υπ' όψη της τις εκτιμήσεις των φορέων της πραγματικής οικονομίας και λιγότερο τα οικονομετρικά μοντέλα, που χρησιμοποιούν οι αναλυτές της και τα οποία μέχρι πρόσφατα υπερασπιζόταν ο κ. Φίλιπ Λέιν.
Η πραγματικότητα της εξέλιξης του πληθωρισμού τον Ιανουάριο υποχρέωσε την κα Λαγκάρντ να αλλάξει άρον – άρον τη ρητορική της και να πετάξει στα σκουπίδια – χωρίς όμως να δώσει την παραμικρή εξήγηση – την πρόσφατη διαβεβαίωσή της ότι δεν βλέπει αυξήσεις επιτοκίων για το 2022.
Τώρα όποιον και να ρωτάς από το Συμβούλιο της ΕΚΤ δίνει ως πολύ πιθανή την αύξηση επιτοκίων στα τέλη του έτους, ενώ οι επενδυτικές τράπεζες ήδη προδικάζουν ενδεχόμενα σενάρια με αύξηση επιτοκίων από τον Σεπτέμβριο!
Η παραπομπή σχετικών ανακοινώσεων στο Συμβούλιο του Μαρτίου από πλευράς Λαγκάρντ για τις όποιες συγκεκριμένες αλλαγές, όσον αφορά επιτόκια ή επίσπευση μείωσης των επανεπενδύσεων του PEPP και του APP, δεν είναι παρά ένα πρόσχημα για να κερδίσει χρόνο το Συμβούλιο προκειμένου να προσαρμόσει στα νέα δεδομένα τη ρητορική του μέχρι τότε.
Το λάθος των εκτιμήσεων του Δεκεμβρίου ήταν μεγάλο. Τόσο μεγάλο που η διόρθωσή του μόλις ένα μήνα μετά, καθιστά προβληματική την αξιοπιστία της νέας εκτίμησης που παρουσίασε χθες η ΕΚΤ. Πράγματι δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που αυτή τη στιγμή θέτουν ερωτηματικά για το αν η ΕΚΤ βρίσκεται μπροστά σε μία νέα «στιγμή» Τρισέ...
Το 2011, ο επικεφαλής της ΕΚΤ, Ζαν Κλοντ Τρισέ, με την κρίση του χρέους μόλις να σηκώνει κεφάλι στην Ευρώπη, είχε κάνει το λάθος να προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων προκαλώντας την επιδείνωση της κατάστασης στις χώρες της Ν. Ευρώπης, τινάζοντας την κατάσταση στην Ελλάδα στον αέρα... Μόλις ένα χρόνο αργότερα ο διάδοχός του Μάριο Ντράγκι χρειάσθηκε να πει το περιβόητο “Whatever it takes” και να το εφαρμόσει δύο χρόνια μετά για να αποφύγει τη διάλυση του ευρώ.
Αυτό είναι ένα «μάθημα» που κανείς δεν είναι βέβαιος ότι η ΕΚΤ το έχει ενσωματώσει στη γνώση της μετά την αποχώρηση του Μάριο Ντράγκι...
Για την Ελλάδα, αλλά και τις άλλες υπερχρεωμένες οικονομίες της Ευρωζώνης, ειδικά την Ιταλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, η απόσυρση του φθηνού χρήματος και πολύ περισσότερο η προαγγελία «ακριβότερου χρήματος» μέσα στο 2022, μπορεί να αποδειχθεί σύντομα καταστροφική. Ήδη οι αποδόσεις... ξέχασαν σε χρόνο dt τα αρνητικά νούμερα, ενώ τα spreads αρχίζουν να φουσκώνουν επικίνδυνα.
Και αν για την αναχρηματοδότηση του κρατικού χρέους τα προβλήματα για την Ελλάδα δεν είναι τόσο πιεστικά, δεν συμβαίνει το ίδιο για το ιδιωτικό χρέος, ή το κρατικό και ιδιωτικό χρέος της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Πορτογαλίας...
Μία πρώτη συνέπεια για την Ελλάδα προφανώς είναι ότι σε ένα τέτοιο περιβάλλον η αναβάθμιση του ελληνικού δημόσιου χρέους σε investment grade βαθμίδα μετατίθεται για το β' εξάμηνο του 2023 στην καλύτερη περίπτωση. Αλλά γι' αυτό ευτυχώς οι προβλέψεις είχαν γίνει έγκαιρα...
