Της Ελευθερίας Κούρταλη
Μπορεί η ελληνική οικονομία να χτυπήθηκε έντονα από την κρίση της πανδημίας, ωστόσο οι κυβερνητικές δράσεις και πολιτικές έχουν καταφέρει να φέρουν τη χώρα στο διεθνές προσκήνιο, να οδηγήσουν σε επενδυτικό μπουμ, να ανεβάσουν την ψυχολογία της αγοράς και σύντομα η ελληνική οικονομία θα "ανταμειφθεί", σημειώνει η Moody’s Analytics σε έκθεσή της. Μετά την αναπόφευκτα βαθιά ύφεση φέτος και τη νέα συρρίκνωση του ΑΕΠ στο δ’ τρίμηνο λόγω του lockdown, το 2021 η ανάκαμψη αναμένεται να είναι ισχυρή ενώ η ύπαρξη ενός αποτελεσματικού εμβολίου θα ενισχύσει ακόμη περισσότερο τις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, όπως σημειώνει.
Η πανδημία COVID-19 ήταν αδίστακτη για την παγκόσμια οικονομία, αναφέρει η Moody’s Analytics, η οποία ανήκει στον όμιλο της Moody΄s ωστόσο αποτελεί ανεξάρτητη εταιρεία αναλύσεων. Η Ελλάδα χτυπήθηκε ιδιαίτερα σκληρά το δεύτερο τρίμηνο, σημειώνει, με συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 15,2% σε ετήσια βάση, αλλά κατάφερε να συγκρατήσει τον ιό την άνοιξη εφαρμόζοντας μέτρα καραντίνας νωρίτερα από την ΕΕ. Όταν η Ελλάδα άνοιξε τα σύνορά της στους τουρίστες τον Ιούλιο, η κατάσταση φαινόταν βιώσιμη και έτσι είναι λογικό το τρίτο τρίμηνο η ελληνική οικονομία να έχει σημειώσει ανάκαμψη καθώς ο τουρισμός άνοιξε και τα περιοριστικά μέτρα χαλάρωσαν.
Ωστόσο, η ανάκαμψη σταμάτησε στις αρχές του τέταρτου τριμήνου και η Ελλάδα μπήκε σε δεύτερο lockdown. Δεδομένων των κρουσμάτων και των θανάτων ανά 100.000 πληθυσμού, η ελληνική κυβέρνηση κινήθηκε και πάλι πιο γρήγορα από άλλους εταίρους της ΕΕ, εφαρμόζοντας από τους αυστηρότερους περιορισμούς στην Ευρώπη. Η κυβέρνηση θέλει να δείξει ότι παίρνει τα ζητήματα με τη σοβαρότητα που απαιτούν και εργάζεται για να κερδίσει εμπιστοσύνη όχι μόνο εσωτερικά αλλά και με τους εταίρους της ΕΕ, σημειώνει η Moody’s Analytics.
Ωστόσο, σε ό,τι αφορά την πορεία της οικονομίας, αναπόφευκτα το δυσμενές σενάριο γίνεται το βασικό, με την Ελλάδα να σημειώνει διπλή ύφεση, λόγω της συρρίκνωσης του ΑΕΠ και στο δ’ τρίμηνο. Ο οίκος εκτίμα πλέον πως για το σύνολο του έτους η ύφεση θα κινηθεί στο 9,1% από 7,7% που έβλεπε πριν, ενώ το 2021 η ελληνική οικονομία αναμένεται να αναπτυχθεί με ρυθμούς της τάξης του 4,3%. Ωστόσο, μετά και τα θετικά νέα στο μέτωπο του εμβολίου, η ανάκαμψη της Ελλάδας μπορεί να είναι πολύ ισχυρότερή το επόμενο έτος, όπως εκτιμά ο οίκος.
Η εμπιστοσύνη ανταμείβεται
Η ελληνική κυβέρνηση εφάρμοσε επιθετικά μέτρα στήριξης στο πρώτο lockdown, που ανέρχονταν σχεδόν στο 14% του ΑΕΠ. Αυτά περιλάμβαναν εγγυήσεις ενοικίων και δανείων, μειώσεις ΦΠΑ και παροχές σε εργοδότες που δεν είχαν απολύσει προσωπικό. Τα μέτρα κράτησαν το ποσοστό ανεργίας σταθερό στο 17% το πρώτο εξάμηνο του έτους. Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση κατάφερε να εξασφαλίσει ένα άνευ προηγουμένου πακέτο 32 δισ. ευρώ από την ΕΕ ενώ η συνολική χρηματοδότηση από την ΕΕ θα φτάσει τα 72 δισ. ευρώ. Ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας δήλωσε ότι αυτό το πακέτο θα μπορούσε να αυξήσει το μέσο δυνητικό ΑΕΠ κατά 2% από το 2021 στο 2026.
Περίπου 3,3 δισ. ευρώ σε πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης ανακοινώθηκαν τον Νοέμβριο, αναβάλλοντας την αναπόφευκτη αύξηση του ποσοστού ανεργίας για το πρώτο τρίμηνο του 2021, καθώς οι απολύσεις δεν θα συνδέονται πλέον με παροχές. Η Moody’s Investors Service αναβάθμισε την αξιολόγηση της Ελλάδας στις 6 Νοεμβρίου, με το σταθερό ιστορικό της χώρας στην επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων, η ισχυρή στήριξη από τους πιστωτές, οι βελτιώσεις στα θεσμικά όργανα και τη διακυβέρνηση, και οι επιταχυνόμενες φιλικές προς τις επιχειρήσεις μεταρρυθμίσεις της σημερινής κυβέρνησης, να συμβάλλουν στην απόφαση αναβάθμισης.
Αυτό έφερε την Ελλάδα στο διεθνές προσκήνιο, τονίζει ο οίκος, και ανέβασε περαιτέρω την ψυχολογία για την προσέλκυση περισσότερων επενδυτών. Την ίδια εβδομάδα, τα ελληνικά βραχυπρόθεσμα ομόλογα μπήκαν στο κλαμπ των ομολόγων με αρνητικές αποδόσεις, το 5ετές κινήθηκε γύρω από μηδέν και το 10ετές σημείωσε νέο ιστορικό χαμηλό.
Επενδυτικό boom
Παρά την πανδημία, η χώρα γνώρισε έκρηξη των επενδύσεων τους τελευταίους έξι μήνες, τονίζει η Moody’s Analytics. Σημαντικό σε αυτό είναι το κλίμα που η κυβέρνηση προσπαθεί να καλλιεργήσει καθ 'όλη τη διάρκεια της θητείας της, δηλαδή ότι η Ελλάδα έχει πραγματοποιήσει μια στροφή και έχει ως στόχο να αποτελέσει μία χώρα φιλική προς τις επενδύσεις. Σημαντικά projects όπως το καζίνο στο Ελληνικό τα οποία είχαν παγώσει στο παρελθόν, μπήκαν "μπροστά" παρά την πανδημία. Η χώρα κέρδισε ακόμη περισσότερη εμπιστοσύνη σε ό,τι αφορά τη διαχείριση της πανδημίας, ενώ δέχθηκε επαίνους από την ΕΕ για τη δημοσιονομική της απάντηση στην κλίση.
Και τα καλά νέα δεν σταμάτησαν εκεί, τονίζει ο οίκος. Η Microsoft ανακοίνωσε το σχέδιό της για την παρουσία της στη Ελλάδα, μία εμβληματική επένδυση, ενώ η Digital Realty ανακοίνωσε λίγο αργότερα την εξαγορά της Lamda Hellix, μιας από τις μεγαλύτερες εταιρείες λειτουργίας data centers στη χώρα, και ακολούθησε η "πράσινη" επένδυση της Volkswagen στην Αστυπάλαια.
Όλες αυτές οι θετικές εξελίξεις έχουν ήδη αντίκτυπο στον σχηματισμό παγίου κεφαλαίου στην Ελλάδα, όπως σημειώνει η Moody’s Analytics. Τα στοιχεία υποχώρησαν λιγότερο από το αναμενόμενο στο δεύτερο τρίμηνο, μειωμένα κατά 9% σε ετήσια βάση και 2% σε τριμηνιαία βάση. Αυτό είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακό, δεδομένου ότι μόνο η Φινλανδία από την ευρωζώνη, τα πήγε καλύτερα σε αυτό το μέτωπο. Και οι προγραμματισμένες επενδύσεις αξίας 15 δισ. ευρώ που θα δημιουργήσουν την υποδομή, την κατασκευή και την εφαρμογή του 5G θα φέρουν τλλάδα πιο κοντά στο να γίνει διεθνής κόμβος στο data center.
