Της Ελευθερίας Κούρταλη
Τη στιγμή που οι φόβοι για την ύπαρξη φούσκας έτοιμης να σκάσει στις διεθνείς αγορές έχουν αρχίσει να "απασχολούν" έντονα τα reports των διεθνών επενδυτικών οίκων, βλέποντας και τις αποτιμήσεις των διεθνών αγορών να κινούνται σε "τεντωμένα" επίπεδα μετά την ισχυρή ανοδική πορεία του τελευταίου 12μήνου, και με το ΔΝΤ να προειδοποίει μάλιστα και τις κυβερνήσεις για το ενδεχόμενο σοβαρής διόρθωσης στις αγορές, η ΕΚΤ έρχεται να δώσει σήμα για περαιτέρω άνοδο στις μετοχές.
Δεν βλέπουμε συχνά την ΕΚΤ να παρεμβαίνει με τη… γνώμη της σε ό,τι αφορά την πορεία και τις επιδόσεις οποιoνδήποτε assets και, με δεδομένο ότι υπό το πρόγραμμα PEPP δεν αγοράζει μετοχές αλλά μόνον ομόλογα, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μία έμμεση παρέμβαση στήριξης και για τις μετοχές.
Όπως τόνισε ο Κλάας Νοτ, μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ, η συνεχιζόμενη άνοδος των χρηματιστηριακών αγορών διεθνώς θα μπορούσε να είναι το αποτέλεσμα των αυξανόμενων προσδοκιών για την οικονομική ανάκαμψη μετά την κρίση της πανδημίας, και συνεπώς δεν σημαίνει απαραίτητα πως οι τιμές των μετοχών είναι υπερβολικά "φουσκωμένες".
Το μέλος της ΕΚΤ και πρόεδρος της κεντρικής τράπεζας της Ολλανδίας σημείωσε ότι σίγουρα βλέπουμε υψηλές αποτιμήσεις στις αγορές. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί σήμα συναγερμού καθώς, όπως εξήγησε, τα χρηματιστήρια πιθανώς αποτιμούν την πρόοδο στην συνέχεια στην διαδικασία εμβολιασμού του πληθυσμού και το άνοιγμα των οικονομιών.
Πέραν του μηνύματος ότι η άνοδος των μετοχών δεν είναι παράλογη, αυτό που τόνισε ο Νοτ παράλληλα αποτελεί δίχως άλλο ένα ισχυρό σήμα προς τους επενδυτές και τις αγορές. Όπως είπε, ίσως και να μπαίνουμε σε μία φάση που μοιάζει με τη ξέφρενη δεκαετία του '20 (the roaring twenties) δηλαδή τη δεκαετία που σηματοδότησε για τις χώρες της Δύσης μία νέα εποχή οικονομικής ευημερίας και δυναμισμού γνωστή ως "Χρυσή Εποχή" ή "Τρελά Χρόνια", με τις επιχειρήσεις να αναπτύσσονται ραγδαία.
Αυτή η φράση από την ΕΚΤ, δεν μπορεί να περάσει απαρατήρητη, ενώ το ίδιο ισχύει και για την πρωτοφανή στήριξή της για την πορεία των μετοχών, ειδικά τη στιγμή που το ΔΝΤ προχώρησε άλλη μία φορά στην προειδοποίηση κατά την πρόωρης άρσης των μέτρων στήριξης, ενώ τόνισε την πιθανότητα sell-off στις αγορές.
Συγκεκριμένα το Ταμείο προειδοποίησε την περασμένη εβδομάδα για την "αίσθηση εφησυχασμού" που κυριαρχεί στις αγορές, καθώς οι επενδυτές στοιχηματίζουν ότι θα συνεχιστεί η υποστηρικτική νομισματική πολιτική, οδηγώντας σε υπερβολικές αυξήσεις στις τιμές των assets και διακινδυνεύοντας μια ξαφνική διόρθωση στις αγορές.
Στην έκθεσή του για την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα, το Ταμείο ανέφερε ότι η έναρξη των εμβολιασμών ενίσχυσε τις προσδοκίες για ανάκαμψη της οικονομίας και συνέβαλε στην εκτίναξη των αγορών, παρά την αύξηση των κρουσμάτων και τη συνεχιζόμενη αβεβαιότητα για τις οικονομικές προοπτικές. Οι πολύ υψηλές αποτιμήσεις σε ορισμένους τομείς εξαρτώνται, σημείωσε, σε μεγάλο βαθμό από τη συνέχιση της κρατικής στήριξης.
Οι χαράσσοντες πολιτική, κατά το ΔΝΤ, πρέπει να είναι προετοιμασμένοι για τον κίνδυνο διόρθωσης στις αγορές, η οποία μπορεί να διογκώσει χρηματοπιστωτικές αδυναμίες που δεν έχουν εκδηλωθεί ακόμη, όπως η αύξηση του εταιρικού χρέους. Ωστόσο, όπως τόνισε, η πολιτική στήριξη πρέπει να συνεχιστεί έως ότου η ανάκαμψη της οικονομίας γίνει βιώσιμη, καθώς οι μικρότερες παραδόσεις εμβολίων μπορεί να υπονομεύσουν την παγκόσμια ανάκαμψη.
Επιστρέφοντας στον Νοτ, ο τελευταίος έδωσε και άλλο ένα σήμα στήριξης για τις αγορές. Διαβεβαίωσε εμμέσως πλην σαφώς πως τα επιτόκια θα παραμένουν χαμηλά, βγάζοντας από το τραπέζι το όποιο σενάριο περί αύξησής τους νωρίτερα από το αναμενόμενο καθώς, όπως είπε, τα χαμηλά επιτόκια είναι πολύ σημαντικό στοιχείο για τις αποτιμήσεις των μετοχών και αυτό οδήγησε και οδηγεί σε υψηλότερες τιμές των μετοχών. Μάλιστα πριν μερικές ημέρες ο ίδιος ο Ολλανδός τραπεζίτης είχε δηλώσει πως η ΕΚΤ έχει περιθώρια να μειώσει ακόμη περισσότερο τα επιτόκια εάν η οικονομική ανάκαμψη αποδειχθεί πολύ αργή ώστε να διατηρήσει ορατό τον στόχο του πληθωρισμού.
Πάντως ο κεντρικός τραπεζίτης προειδοποίησε τους επενδυτές να μην κυνηγούν τα ράλι τύπου GameStop. Όπως είπε, "εάν υπάρξει μάχη μεταξύ ιδιωτών και επαγγελματιών επενδυτών, είναι σαφές ποιος θα υποφέρει στο τέλος: ο μικρός επενδυτής".
Παράλληλα δήλωσε "επιφυλακτικά αισιόδοξος" σχετικά με τις πιθανότητες οικονομικής ανάκαμψης αργότερα μέσα στο τρέχον έτος, καθώς οι εμβολιασμοί κατά του COVID-19 θα μπορούσαν να επιτρέψουν στις χώρες να τερματίσουν τα lockdowns.
Το 2021, όπως είπε, πιθανότατα θα έχει δύο πρόσωπα. Το πρώτο το βλέπουμε σε αυτό τρίμηνο. Ωστόσο, οι εμβολιασμοί προσφέρουν την προοπτική μιας εξόδου από αυτήν την κρίση και ενός πολύ καλύτερου δεύτερου εξαμήνου του έτους.