Η «ανταρσία Reddit» των μικροεπενδυτών εκτέθηκε επώδυνα σε ένα από τα μεγάλα μαθήματα από λαϊκές πολιτικές εξεγέρσεις, αν και αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα επιστρέψει.
Πρώτον, τα πρώιμα κέρδη που βγήκαν κατά τη διάρκεια της αρχικής αιφνιδιαστικής επίθεσης στην κατεστημένη τάξη είναι δύσκολο να διατηρηθούν, αν το κίνημα δεν έχει ηγεσία, δεν έχει εξουσία με διάρκεια και αποσπάται γρήγορα η προσοχή του. Δεύτερον, η κατεστημένη τάξη -που στην «αντεπίθεσή» της στηρίζεται από αυτούς που ελπίζουν να ελαχιστοποιήσουν την αταξία και την αβεβαιότητα- γρήγορα επιβεβαιώνει την κυριαρχία της.
Ωστόσο, αυτή η επιβεβαίωση τείνει να συμβαίνει με τρόπους που δεν καταφέρνουν να αντιμετωπίσουν τις υποβόσκουσες αιτίες της εξέγερσης. Έτσι, παραμένουν οι ρίζες για μελλοντικές διαταραχές.
Η ιστορία της εξέγερσης είναι τώρα γνωστή. Με τη διευκόλυνση των πλατφορμών επικοινωνίας, των διαθέσιμων εισοδημάτων και των δωρεάν εφαρμογών trading, όπως η Robinhood, μια νεαρή ομάδα επενδυτών προσπάθησε να τα βάλει με τα hedge funds παίζοντας ένα «στοίχημα-τιμωρία» (pain trade).
Σε αυτή την περίπτωση, αυτό σήμαινε τη συμπίεση μεγάλων θέσεων short που κατείχαν τα hedge funds σε μια χούφτα μετοχές όπως η GameStop. Στην προσπάθειά τους να σωθούν, αυτά τα πιεσμένα funds χρειάστηκε να αντλήσουν ρευστό πουλώντας τις θέσεις long τους, με αποτέλεσμα να πιεστεί η αγορά συνολικά.
Η στρατηγική ήταν άκρως επιτυχημένη, αρχικά. Ωστόσο, η διατήρησή της αποδείχθηκε δύσκολη.
Η ικανότητα των μικροεπενδυτών να αγοράζουν, που είναι ένα κρίσιμης σημασίας στοιχείο οποιουδήποτε short squeeze, εμποδίστηκε από τους δρακόντειους περιορισμούς στις επιπλέον αγορές που τους επέβαλαν οι πλατφόρμες trading. Αυτό, με τη σειρά του, λέγεται πως ήταν αποτέλεσμα των απαιτήσεων που επιβάλλουν οι οίκοι εκκαθάρισης στις πλατφόρμες trading.
Η αγοραστική δύναμη των επαναστατών επενδυτών αποπροσανατολίστηκε επίσης από τη φημολογία πως το ασήμι είναι ο επόμενος «στόχος» τους -μια προσέγγιση προβληματική, δεδομένου του πολύ μεγαλύτερου μεγέθους της αγοράς αργύρου και του σχετικά μικρού μεριδίου που έχει στις εκκρεμείς θέσεις short. Τέλος, η έγχυση φρέσκων κεφαλαίων σταθεροποίησε τους ενδιάμεσους και ηρέμησε τα hedge funds που είχαν σφυροκοπηθεί.
Πράγματι, μέχρι τα μέσα της συνεδρίασης στη Νέα Υόρκη την Τετάρτη, η GameStop κατέγραφε πτώση 70% από την αρχή της εβδομάδας, ενώ η τιμή του άργυρου υποχωρούσε κατά 8% από το υψηλό αυτής της εβδομάδας. Τα hedge funds ανέκτησαν τον έλεγχο με ελάχιστες πιέσεις, για να καλύψουν τις θέσεις short τους. Πολλοί μικροεπενδυτές έγιναν θύματα αντί για θύτες. Και η υπόλοιπη αγορά συνέχισε να κάνει αυτό που έκανε και πριν, να επιδιώκει να σπάσει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο.
Όλα αυτά εξέθεσαν τα εγγενή διαρθρωτικά μειονεκτήματα της στρατηγικής των μικροεπενδυτών. Μου θύμισαν δύο ρητά που έμαθα στο ξεκίνημα της καριέρας μου ως διαχειριστή επενδύσεων: «Δεν έχεις φίλους στη Wall Street» και «Αν δεν μπορείς να αναγνωρίσεις την αδυναμία, τότε η αδυναμία είσαι εσύ και δεν θα πρέπει να παίζεις αυτό το παιχνίδι».
Ωστόσο, θα ήταν πολύ κοντόφθαλμο να πιστέψει κανείς πως οι αγορές έχουν ανακάμψει πλήρως από αυτό το περιστατικό και πως παραμένουν απρόσβλητες σε μελλοντικές διαταράξεις. Αυτό συμβαίνει επειδή έριξε φως σε αρκετές πραγματικότητες που, αν δεν παρθούν μέτρα, θα μπορούσαν κάλλιστα να επιβληθούν με πολύ πιο δραματικό τρόπο.
Αποκάλυψε την επίμονη ασυμμετρία μεταξύ του κατεστημένου και του «μικρού» που έχει σημαντικό προσωπικό και εθνικό χρέος και δικαίως ανησυχεί για το οικονομικό του μέλλον. Οι ανησυχίες τους είναι απίθανο να καθησυχαστούν με ουσιαστικό τρόπο σύντομα. Η αίσθηση περιθωριοποίησης και αποξένωσής τους θα αυξηθεί.
Εξέθεσε μια σειρά ρυθμιστικών και εποπτικών κενών. Οι αρχές πιάστηκαν και πάλι στον ύπνο. Τώρα πρέπει να λύσουν μια σειρά από δύσκολα και, σε ορισμένες περιπτώσεις, ανταγωνιστικά θέματα που κυμαίνονται από την προστασία των επενδυτών μέχρι τις συμπαιγνίες στην αγορά.
Αποκάλυψε συστημικούς κινδύνους. Κρίνοντας από τα δισεκατομμύρια δολαρίων που αντλήθηκαν από τη Robinhood, το χρηματοπιστωτικό σύστημα έφτασε κοντά σε «ατύχημα» που θα μπορούσε να είχε πυροδοτήσει ένα άτακτο “de-grossing” -μια ταυτόχρονη απομόχλευση χρηματοπιστωτικών ισολογισμών. Επιπλέον, εκτυλίχθηκε εν μέσω ανάληψης υπερβολικού ρίσκου και εν μέσω ευρύτερης αποσύνδεσης του finance και της πραγματικής οικονομίας. Αυτό γίνεται ακόμα πιο εμφανές καθώς η αντίδραση της αγοράς για την αποφυγή ατυχήματος ήταν να αναλάβει ακόμα μεγαλύτερο ρίσκο γενικότερα.
Αυτή η εξέγερση των μικροεπενδυτών έμοιαζε με πολλά πολιτικά κινήματα από τη βάση που προωθούν τη μεγαλύτερη συμπερίληψη και συμμετοχή. Απέτυχε να διατηρήσει τη δυναμική του και οι αυξανόμενες αντι-πιέσεις εμπόδισαν τον στόχο της εξέγερσης για διατάραξη της κατεστημένης τάξης και για μεγαλύτερο εκδημοκρατισμό της χρηματοοικονομικής.
Αυτό, όμως, που δεν συνετρίβη, είναι οι υποβόσκουσες δυνάμεις που έδωσαν ώθηση στην εξέγερση. Στον απόηχό της, οι αγορές επέστρεψαν στις παλιές συμπεριφορές τους, αντί να πάρουν μαθήματα από αυτήν.
Αυτό αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο να υπάρξουν και άλλες διαταράξεις.
* Ο συγγραφέας του άρθρου είναι πρόεδρος του Queens’ College του Πανεπιστημίου Cambridge και σύμβουλος των Allianz και Gramercy.
