Τακτική πρόσβαση στις αγορές, πρόωρη αποπληρωμή μέρους των δανείων που έλαβε η Ελλάδα από το πρώτο μνημόνιο και του ΔΝΤ, διατήρηση των ταμειακών διαθεσίμων σε υψηλά επίπεδα σε συνδυασμό με την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρέχονται από τη συμμετοχή της χώρας στο PEPP (έκτακτο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ) αποτελούν μερικούς από τους παράγοντες που θα συμβάλλουν στην απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας. Η ελληνική πλευρά το τοποθετεί έως το 1ο εξάμηνο του 2023.
Η δανειακή στρατηγική που θα ακολουθήσει το ελληνικό δημόσιο το 2022 θα είναι παρόμοια με το 2021 δεδομένων και των περιορισμένων χρηματοδοτικών αναγκών για το νέο έτος. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι χρηματοδοτικές ανάγκες του ελληνικού δημοσίου για την αποπληρωμή ομολόγων που λήγουν αλλά και για την καταβολή δόσεων από τα διμερή δάνεια το 2022 ανέρχονται σε 10,55 δισ. ευρώ έναντι 48,5 δισ. ευρώ που είναι για φέτος. Η στρατηγική που θα ακολουθηθεί όπως προσδιορίζεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού 2022 βασίζεται σε πρωτοβουλίες οι οποίες εστιάζονται στη :
· Τακτική πρόσβαση στις αγορές μέσω έκδοσης νέων ομολόγων. «Θα επιδιωχθεί, στο πλαίσιο λειτουργίας της πρωτογενούς αγοράς, πλέον της εκδοτικής δραστηριότητας, να εφαρμοστεί πολιτική διαχείρισης χαρτοφυλακίου, μέσω της οποίας θα διασφαλίζεται ο αναγκαίος χώρος για τη συνεχή παρουσία του Ελληνικού Δημοσίου στις αγορές, η περαιτέρω μείωση του κινδύνου αναχρηματοδότησης, η παροχή της αναγκαίας ρευστότητας και η βελτίωση της λειτουργίας της δευτερογενούς αγοράς των ελληνικών ομολόγων, με ταυτόχρονη αξιοποίηση της εκάστοτε κλίσης της ελληνικής καμπύλης αποδόσεων για τη διασφάλιση βέλτιστου αποτελέσματος, αναφορικά με το κόστος δανεισμού» σημειώνεται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού.
· Προετοιμασία για πρόωρη εξόφληση μέρους των διμερών δανείων που σύναψε η Ελλάδα με τις χώρες της ευρωζώνης το 2010. Οι σχετικές διαβουλεύσεις με τους θεσμούς έχουν ξεκινήσει και δεν αποκλείεται να δούμε τις πρώτες αποφάσεις να λαμβάνονται ακόμα και εντός του έτους. Βασικός στόχος της Αθήνας είναι να μειωθεί περαιτέρω το κόστος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους βελτιώνοντας ταυτόχρονα το προφίλ του. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πληρωμές των δανείων του GLF για το 2022 ανέρχονται σε 2,64 δισ. ευρώ ενώ το ίδιο ποσό θα πρέπει να καταβάλει η Ελλάδα κάθε χρόνο έως το 2039, το 2040 το ποσό ανέρχεται σε 1,93 δις. ευρώ και ακόμα 573 εκατ. ευρώ το 2041 (σύνολο 51,34 δισ. ευρώ). Στο επίκεντρο είναι η πρόωρη αποπληρωμή των 2,64 δις. ευρώ του 2022. Ωστόσο η διαδικασία για να ληφθεί η οριστική απόφαση δεν είναι τόσο απλή καθώς θα πρέπει να συμφωνήσουν τα κράτη-μέλη και κατόπιν να υπάρξει η συναίνεση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM).
· Η περαιτέρω αποπληρωμή του δανείου του ΔΝΤ. Η διαδικασία είναι σχεδόν αντίστοιχη καθώς χρειάζεται και το «πράσινο φως» από τον ESM. Στο σκέλος των δανείων που απομένουν από το ΔΝΤ, η Ελλάδα θα πρέπει να καταβάλει 132 εκατ. ευρώ στα τέλη του 2022, 1,3 δισ. ευρώ το 2023 και ακόμα 278 εκατ. ευρώ το 2024. Ωστόσο η κίνηση αποπληρωμής του ποσού αυτού θα μπορούσε να γίνει όταν η χώρα εξέλθει από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας το 2022. Υπενθυμίζεται ότι ήδη η Ελλάδα έχει προχωρήσει στην πρόωρη αποπληρωμή περίπου 6 δισ. ευρώ δανείων του ΔΝΤ, σε δύο δόσεις με την τελευταία, ύψους 3,3 δισ. ευρώ, να πραγματοποιείται το περασμένο Μάρτιο και αφορούσαν δόσεις έως τις αρχές Δεκεμβρίου 2022.
· Η δημιουργία πλαισίου και η έκδοση «πράσινων» ή «βιώσιμης ανάπτυξης» ομολόγων. «Κατά το νέο έτος θα επιχειρηθεί η δημιουργία πλαισίου έκδοσης ελληνικών κρατικών χρεογράφων με προσανατολισμό των δανειακών τους προσόδων στην «πράσινη» και «βιώσιμη» ανάπτυξη, με στόχο την επέκταση της επενδυτικής βάσης και τη βελτίωση της εικόνας της χώρας στις διεθνείς αγορές» αναφέρει το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Η έκδοση «πράσινων» ομολόγων εκτιμάται ότι θα πραγματοποιηθεί το β΄ εξάμηνο του 2022 καθώς η χώρα θα πρέπει να έχει ώριμα έργα προκειμένου να μπορεί να απευθυνθεί στις αγορές. Ήδη σε συνεργασία με το ΟΔΔΗΧ προχωρά η συγκεκριμένη διαδικασία. Όμως εκτός από το πλαίσιο μέσα στο οποίο θα πρέπει να διαμορφωθεί και να προχωρήσει η διαδικασία της έκδοσης, χρειάζονται συγκεκριμένα σχέδια τα οποία θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν.
Ραλλού Αλεξοπούλου
