Του Προκόπη Χατζηνικολάου
Δεκάδες σενάρια τρέχουν οι επιτροπές του υπουργείου Οικονομικών που έχουν συσταθεί για τη δημιουργία του νέου ΕΝΦΙΑ που θα τεθεί σε ισχύ από το νέο έτος. Η αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στα επίπεδα των εμπορικών τιμών και οι νέες εντάξεις ακινήτων στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων δημιουργούν πονοκεφάλους στην επιτροπή και κατ’ επέκταση στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, που αναζητούν τη χρυσή λύση που θα αποτρέψει μεγάλες επιβαρύνσεις. Συγκεκριμένα, τα σενάρια και οι αλγόριθμοι που χρησιμοποιούνται στις περιοχές που εντάσσονται για πρώτη φορά στο σύστημα και μέχρι σήμερα υποφορολογούνταν δίνουν πολύ μεγάλες αυξήσεις. Η αρμόδια επιτροπή επιχειρεί λοιπόν να βρει τις σωστές τιμές που ναι μεν θα οδηγούν στην αύξηση του ΕΝΦΙΑ ωστόσο, δεν θα δημιουργούν στρεβλώσεις υπερφορολόγησης.
Επίσης, η δεύτερη επιτροπή που ασχολείται με τη νέα κλίμακα υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ και τον συνυπολογισμό εντός αυτής του συμπληρωματικού φόρου αναζητά επίσης τον τρόπο που από τη μία θα διατηρηθούν οι μειώσεις του 2019 (από 10% έως 30% ανάλογα με την αξία του ακινήτου) και η δυνατόν να χωρέσουν εφόσον προκύψει δημοσιονομικός χώρος μίας μικρή μείωση της τάξης του 8% μεσοσταθμικά και από την άλλη να προσθέσουν τον συμπληρωματικό φόρο στον κύριο
Η εξίσωση που καλούνται να λύσουν οι επιτροπές είναι ιδιαίτερα δύσκολη καθώς θα πρέπει από τη μία να αυξηθεί ο φόρος ακινήτων σε όσα μέχρι σήμερα πλήρωναν ελάχιστο φόρο, να διατηρηθεί η μείωση του 2019 και να βρεθεί ο τρόπος που ενταχθεί το ποσό των 600 εκατ. ευρώ του συμπληρωματικού φόρου στον κύριο φόρο.
Ο νέος ΕΝΦΙΑ σχεδιάζεται από μηδενική βάση, χωρίς να επέρχονται αλλαγές στη συνολική επιβάρυνση της ακίνητης περιουσίας, καθώς το οικονομικό επιτελείο έχει δεσμευθεί για δημοσιονομικά ουδέτερες αλλαγές. Αυτό σημαίνει πως και το επόμενο έτος οι εισπράξεις από τον φόρο ακινήτων θα διαμορφωθούν στα 2,5 δισ. ευρώ. Επί της ουσίας οι αλλαγές θα απορροφήσουν τις μεγάλες αυξήσεις που προκύπτουν μετά την εκτόξευση των αντικειμενικών αξιών.
Οι προτάσεις της ομάδας εργασίας αναμένεται να λάβουν τη μορφή νομοσχεδίου, το οποίο θα ψηφιστεί μέχρι το τέλος του έτους. Στο τραπέζι είναι οι ακόλουθες αλλαγές:
1. Νέα κλίμακα υπολογισμού του βασικού φόρου. Η ειδική ομάδα εργασίας επεξεργάζεται διάφορα σενάρια με περισσότερα κλιμάκια και συντελεστές, ώστε να αποτραπούν οι μεγάλες επιβαρύνσεις που προκύπτουν για τους έχοντες μικρή και μεσαία περιουσία μετά την αύξηση των αντικειμενικών αξιών.
2. Ο φόρος θα υπολογίζεται ξεχωριστά για κάθε ακίνητο βάσει της νέας κλίμακας που θα ενσωματώνει και τον συμπληρωματικό φόρο. Για ακίνητα αξίας άνω των 250.000 – 300.000 ευρώ το ποσό του φόρου θα αυξάνεται ανάλογα με την τιμή ζώνης της περιοχής και άλλα χαρακτηριστικά που διαμορφώνουν την αξία του.
3. Ενας ιδιοκτήτης που διαθέτει 10 ακίνητα αξίας 50.000 ευρώ το καθένα (δηλαδή σύνολο περιουσίας 500.000 ευρώ) θα πληρώνει μικρότερο ΕΝΦΙΑ από ιδιοκτήτη που θα διαθέτει μόνο ένα ακίνητο αξίας 500.000 ευρώ. Και αυτό καθώς κάθε ακίνητο θα φορολογείται ξεχωριστά πλέον. Μέχρι πρότινος και οι δύο ανωτέρω ιδιοκτήτες πλήρωναν και συμπληρωματικό φόρο στο σύνολο της ακίνητης περιουσίας.
4. Εκπτώσεις ΕΝΦΙΑ. Οι εκπτωτικοί συντελεστές ξεκινούν από το 30% για τους έχοντες περιουσία έως 60.000 ευρώ, περιορίζονται στο 27% για τους έχοντες περιουσία από 60.000 έως 80.000 ευρώ και στο 25% για τους έχοντες περιουσία από 80.000 έως 100.000 ευρώ. Από 100.000 ευρώ έως και 1 εκατ. ευρώ ισχύει έκπτωση 20%, ενώ από το 1 εκατ. ευρώ και άνω η έκπτωση περιορίζεται στο 10%. Οι εκπτωτικοί συντελεστές προγραμματίζεται να αυξηθούν από το 2022 για να μηδενίσουν τις επιβαρύνσεις που θα προκύψουν από την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών στους ιδιοκτήτες με μικρή και μεσαία ακίνητη περιουσία.
