Του Χάρη Φλουδόπουλου
Η ενεργειακή κρίση οδηγεί στο σβήσιμο βιομηχανικών φουγάρων, καθώς ιδιαίτερα οι ενεργοβόροι βιομηχανικοί κλάδοι αδυνατούν να σηκώσουν το φορτίο των ακραίων τιμών του ρεύματος και του φυσικού αερίου. Μάλιστα, το πρόβλημα καθίσταται ακόμη πιο φλέγον καθώς ο Δεκέμβριος ήταν ο μήνας με τις υψηλότερες τιμές που έχουν καταγραφεί ποτέ στο εγχώριο ηλεκτρικό σύστημα. Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό, αφού και στην Ευρώπη, οι μεγάλες βιομηχανίες χτυπούν καμπανάκι και προειδοποιούν για κλείσιμο εργοστασίων, μετανάστευση εκτός Ευρώπης γραμμών παραγωγής και ορατό κίνδυνο αποβιομηχάνισης.
Το πρόβλημα της ενεργειακής κρίσης έκθεσε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Αττικής - Πειραιά Δημήτρης Μαθιός, ο οποίος συναντήθηκε με τον υπουργό Ενέργειας και Περιβάλλοντος Κώστα Σκρέκα. Σύμφωνα με τον κ. Μαθιό, μεγάλος αριθμός μεταποιητικών επιχειρήσεων, εξετάζει τον περιορισμό ή ακόμη και την προσωρινή αναστολή της παραγωγής και των εξαγωγικών δραστηριοτήτων του κάτω από την πίεση των υψηλών τιμών της ενέργειας.
"Υπό τις παρούσες συνθήκες οι ελληνικές βιομηχανίες και βιοτεχνίες, αναγκάζονται να περιορίσουν ή και να κλείσουν προσωρινά τις εγκαταστάσεις τους. Ιδιαίτερα για τις εξαγωγικές επιχειρήσεις η συνεχιζόμενη αυτή κατάσταση επηρεάζει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων τους στις διεθνείς αγορές, καθώς το ενεργειακό κόστος αποτελεί υψηλό μερίδιο του κόστους παραγωγής και δραστηριότητάς τους. Οι εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι οι πιο εκτεθειμένες στις δραματικές αυξήσεις των τιμών του ρεύματος και του φυσικού αερίου", τόνισε ο κ. Μαθιός.
Την ίδια στιγμή εκτός Ελλάδος, μεγάλοι βιομηχανικοί όμιλοι αποφασίζουν να κλείσουν ενεργοβόρες παραγωγικές μονάδες, υπό το βάρος της κρίσης. Χθες, η Alcoa ανακοίνωσε ότι ήρθε σε οριστική συμφωνία με τα συνδικάτα για το κλείσιμο του εργοστασίου αλουμινίου παραγωγικής δυναμικότητας 228 χιλιάδων μετρικών τόνων στο San Ciprian της Ισπανίας. Το εργοστάσιο προβλέπεται να ανοίξει ξανά σε δύο χρόνια, τον Ιανουάριο του 2024. Σημειώνεται ότι τον Δεκέμβριο στην Ισπανία η μέση τιμή του ρεύματος στη spot αγορά ήταν 244 ευρώ/MWh.
Αλλά και η νορβηγική Norsk Hydro ανακοίνωσε προ ημερών ότι προχωρά σε περικοπή της παραγωγικής δυναμικότητας κατά 60% στο εργοστάσιο αλουμινίου Slovalco που διατηρεί στη Σλοβακία. Η μείωση αυτή αντιστοιχεί σε 35 χιλιάδες τόνους αλουμινίου ετησίως. Αντίθετα, τα εργοστάσια της εταιρείας στη Νορβηγία προφυλάσσονται από τις υψηλές τιμές ενέργειας καθώς καλύπτουν τις ανάγκες τους από ιδιόκτητα υδροηλεκτρικά εργοστάσια.
Έκκληση στην Ε.Ε. για μέτρα
Αξίζει να αναφερθεί ότι ο ευρωπαϊκός σύνδεσμος ενεργοβόρων βιομηχανιών είχε εκδώσει ανακοίνωση στην οποία καλούσε την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει μέτρα για την αντιμετώπιση των υψηλών τιμών ενέργειας, υπογραμμίζοντας ότι τα κόστη ρεκόρ πλήττουν την ανταγωνιστικότητα και ωθούν τις ευρωπαϊκές εταιρείες να μεταναστεύσουν.
"Η παρατεταμένη περίοδος των αβάσταχτα υψηλών ενεργειακών τιμών, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σοβαρές απώλειες, μετανάστευση Ευρωπαϊκών εταιρειών και αύξηση του φαινομένου της διαρροής άνθρακα", ανέφερε χαρακτηριστικά η κοινή ανακοίνωση των ευρωπαϊκών βιομηχανικών συνδέσμων, μεταξύ των οποίων και οι σύνδεσμοι τσιμέντου Cembureau, χάλυβα Eurofer, μετάλλων Eurometaux και λιπασμάτων Fertilizers Europe. Σύμφωνα με τους βιομηχανικούς συνδέσμους απαιτούνται επείγοντα μέτρα σε ευρωπαϊκό επίπεδο προκειμένου οι εταιρείες που επηρεάζονται να ξεπεράσουν αυτήν την κατάσταση που αναμένεται να διαρκέσει αρκετούς μήνες και να συνεχίσουν να επενδύουν στην ενεργειακή μετάβαση.
Δέσμη μέτρων από ΣΒΑΠ
Στην Ελλάδα, ο ΣΒΑΠ, κατά τη συνάντηση που είχε με τον ΥΠΕΝ, κατέθεσε δέσμη 7 μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης. Τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τη σύναψη μεσοπρόθεσμων συμβάσεων των επιχειρήσεων της Μέση Τάσης με βάση το μέσο κόστος ενέργειας και με πρόβλεψη ασφαλίστρου κινδύνου για τις διακυμάνσεις των χρηματιστηριακών τιμών, την αφαίρεση της χρέωσης ΕΤΜΕΑΡ, των ΥΚΩ για τη Μέση Τάση, την επιστροφή του ΕΦΚ στην ηλεκτρική ενέργεια και το φυσικό αέριο, την προώθηση του net metering, τη δημιουργία ενός τύπου αφορολόγητου αποθεματικού στις επιχειρήσεις για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, τη δυνατότητα αποπληρωμής των λογαριασμών με τις αυξημένες τιμές σε διάστημα 6 μηνών και την άμεση εφαρμογή μέτρων κατά της αύξησης της ηλεκτρικής ενέργειας και στήριξης των επιχειρήσεων όπως έγινε σε χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Πορτογαλία.
