Oι ΗΠΑ και το Ιράν μπορεί να καταλήξουν το δεύτερο τρίμηνο σε συμφωνία για την αναβίωση του Κοινού Περιεκτικού Σχεδίου Δράσης (JCPOA), αλλά οι περιφερειακές εντάσεις θα συνεχίσουν να υφίστανται.
Μια συμφωνία θα επέτρεπε στο Ιράν να αυξήσει τις εξαγωγές αργού κατά 1,5 εκατ. βαρέλια την ημέρα, ανακουφίζοντας τη σφιχτή διεθνή αγορά πετρελαίου και δίνοντας στη χώρα κίνητρο να μην είναι τόσο επιθετική απέναντι στους συμμάχους και τα συμφέροντα των ΗΠΑ στην περιοχή.
Αν και μια συμφωνία είναι πιθανή, παραμένουν σημαντικά εμπόδια τα οποία θα μπορούσαν να εκτροχιάσουν τις διαπραγματεύσεις. Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία στο πρώτο μισό του τριμήνου, τότε θα γίνει πιο πιθανή μια κλιμάκωση λόγω των ανησυχιών της Δύσης ότι το ταχύτατα αναπτυσσόμενο πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν μπορεί να φτάσει σύντομα σε ένα επίπεδο όπου το JCPOA δεν θα μπορεί πλέον να επιτύχει τους στόχους για τη μη απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Οποιαδήποτε κλιμάκωση πιθανότατα θα περιλάμβανε πιο συχνή στόχευση πετρελαϊκών υποδομών και πετρελαιοφόρων στη Μέση Ανατολή από το Ιράν και τους αντιπροσώπους τους. Ανεξάρτητα από το αν υπάρξει συμφωνία ανάμεσα στο Ιράν και τη Δύση, το Ιράν και ο λεγόμενος «σκιώδης πόλεμος» του Ισραήλ θα συνεχιστούν, καθώς το Ισραήλ θα παραμείνει επικεντρωμένο στο πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν και στη στήριξη που παράσχει η Τεχεράνη στους αντιπροσώπους της στο Λίβανο, το Ιράκ και τη Συρία – ζητήματα με τα οποία δεν καταπιάνεται το JPCOA.
Συνεπώς, το Ισραήλ θα συνεχίσει να διεξάγει κρυφές και ανοιχτές επιχειρήσεις ενάντια στους συμμάχους του Ιράν σε μια προσπάθεια να περιορίσει τη δυνατότητα της Τεχεράνης να προβάλει ισχύ κοντά στα ισραηλινά σύνορα.
O Ερντογάν θα γίνει πιο φιλικός στο εξωτερικό
Η Τουρκία θα βελτιώσει τις σχέσεις με τις ανταγωνιστικές περιφερειακές δυνάμεις για να αυξήσει τις επενδυτικές και εμπορικές εισροές, αλλά η Άγκυρα δεν θα αλλάξει ριζικά την εγχώρια οικονομική στρατηγική της παρά μόνο αν επιδεινωθούν σημαντικά οι πολιτικές συνθήκες. Η άνοδος του πληθωρισμού, η αποδυνάμωση της λίρας και οι νέες παγκόσμιες οικονομικές διαταραχές που προκάλεσε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία θα συνεχίσου να αποδυναμώνουν την τουρκική οικονομία, υπονομεύοντας περαιτέρω τη στήριξη των πολιτών προς το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) ενόψει των εκλογών του Ιουνίου του 2023.
Ο πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν θα συνεχίσει πιθανότατα την πολιτική των χαμηλών επιτοκίων για τη στήριξη της ανάπτυξης. Έχοντας τον έλεγχο της κεντρικής τράπεζας, ο Ερντογάν είναι αυτός που αποφασίζει για την οικονομική πολιτική, οπότε οι εκτιμήσεις του θα είναι αυτές που θα καθορίσουν την οικονομική στρατηγική της χώρας. Η Τουρκία θα συνεχίσει πιθανότατα να βελτιώνει τις σχέσεις με πρώην αντιπάλους της, από την Ελλάδα και το Ισραήλ μέχρι τη Σαουδική Αραβία, ελπίζοντας ότι μια πιο ήπια διπλωματική προσέγγιση θα αυξήσει τις επενδύσεις και το εμπόριο, αμβλύνοντας την οικονομική κρίση στο εσωτερικό.
Για να το επιτύχει αυτό, η Τουρκία θα επιχειρήσει πιθανότατα να διατηρήσει ουδέτερη στάση στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας, δεδομένων των ανησυχιών της για τις οικονομικές επιπτώσεις αν η Ρωσία μείωνε τις εξαγωγές ενέργειας και τροφίμων στην Τουρκία. H Άγκυρα θα δεχθεί πιέσεις από τους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ να εγκαταλείψει την ουδετερότητα, ενώ ενδέχεται να αλλάξει στάση αν την προκαλέσει η Ρωσία με κάποιο ακούσιο πλήγμα κατά του τουρκικού στρατού ή συμμαχικών δυνάμεων στη Μαύρη Θάλασσα, τη Συρία ή τον Καύκασο.
Λίβανος: Κίνδυνος νέου κύκλου βίας μετά τις εκλογές τον Μάιο
Οι εκλογές του Μαϊου στον Λίβανο δεν θα βάλουν τέλος στο πολιτικό αδιέξοδο της χώρας και μπορούν να προκαλέσουν νέο κύκλο βίας και μετανάστευσης στο εξωτερικό, καθώς ολοένα και περισσότεροι Λιβανέζοι χάνουν την πίστη τους στην ικανότητα του κράτους να διαχειριστεί την οικονομική κρίση.
Ο Λίβανος δεν έχει αναμορφώσει το σεχταριστικό εκλογικό του σύστημα, το οποίο σημαίνει ότι τα περισσότερα κόμματα που βρίσκονται στην εξουσία θα έχουν παρόμοια αποτελέσματα με αυτά των εκλογών του 2018. Αυτό θα αφήσει στη θέση τους τα παραδοσιακά κόμματα, τα οποία δεν ενδιαφέρονται να προχωρήσουν σε ριζική μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών και οικονομικών πολιτικών, περιμένοντας αντίθετα νέα διεθνή βοήθεια.
Ως αποτέλεσμα, είναι πιθανό να ξεσπάσουν διαμαρτυρίες και απεργίες, αλλά αυτές δύσκολα θα πείσουν το πολιτικό κατεστημένο να ξεκινήσει μια σοβαρή μεταρρυθμιστική προσπάθεια δεδομένου ότι προηγούμενες πανεθνικές διαμαρτυρίες δεν οδήγησαν σε αλλαγές και επειδή οι εκλογές δεν θα αλλάξουν τα κίνητρα που εμποδίζουν το πολιτικό κατεστημένο να προβεί σε μεταρρυθμίσεις.
Η δημόσια δυσαρέσκεια μπορεί να εκδηλωθεί με βίαιο τρόπο οδηγώντας σε σεχταριστικές συγκρούσεις. Οι υψηλότερες τιμές στα καύσιμα και τα τρόφιμα στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία θα συνέβαλαν σε ένα τέτοιο ξέσπασμα. Με την πολιτική ζωή σε παράλυση και την οικονομία σε στασιμότητα, περισσότεροι Λιβανέζοι της μεσαίας τάξης είναι πιθανό να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό, ενώ οι πιο φτωχοί θα επιχειρήσουν να φτάσουν από θαλάσσης στην Ευρώπη, επιδεινώνοντας το brain drain στη χώρα και οδηγώντας σε μεγαλύτερη εκροή κεφαλαίων από τις αποδυναμωμένες τράπεζες της χώρας.
Η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θα χρησιμοποιήσουν τη θέση τους ως μεγάλοι παραγωγοί πετρελαίου για να κερδίσουν διπλωματικές παραχωρήσεις από τις ΗΠΑ για τις παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων που έχουν διαπράξει και την επέμβαση στην Υεμένη. Με τις προμήθειες αργού να είναι αβέβαιες στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία και την επακόλουθη εκστρατεία κυρώσεων από τη Δύση, η Σαουδική Αραβία και τα Η.Α.Ε. θα αντισταθούν στην κριτική και τις πιέσεις των ΗΠΑ. Αν και δύσκολα θα παρεκκλίνουν μονομερώς από τη συμφωνία του ΟΠΕΚ+ για την παραγωγή, θα χρησιμοποιήσουν το ειδικό τους βάρος για να καθησυχάσουν τις αγορές αργού με αντάλλαγμα τη βελτίωση των σχέσεων με τις ΗΠΑ και μια πιθανή στήριξη των ΗΠΑ στην επέμβαση τους στην Υεμένη και στην άμυνα απέναντι στο Ιράν και τους αντιπροσώπους τους.
Οι ΗΠΑ είναι πιθανό να παράσχουν νέα διπλωματική στήριξη στην Υεμένη, με την Ουάσιγκτον έχει ήδη αρχίσει να προσεγγίζει το Ριάντ και το Άμπου Ντάμπι, ενώ είναι επίσης πιθανό να συζητήσει νέες πωλήσεις όπλων στη Σαουδική Αραβία και τα Η.Α.Ε.
H χώρα των δύο πρωθυπουργών
Στη Λιβύη, οι δύο αντίπαλοι πρωθυπουργοί θα διεκδικήσουν τη διεθνή και εγχώρια νομιμότητα, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε διαταραχές στις εξαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου της χώρας.
Η έγκριση του νέου πρωθυπουργού από το λιβυκό κοινοβούλιο την 1η Μαρτίου οδήγησε σε δύο αντίπαλους πρωθυπουργούς που θα επιδιώξουν να αποκτήσουν διεθνή νομιμότητα προκειμένου να αποκτήσουν τον έλεγχο των οικονομικών και κυβερνητικών οργανισμών της Λιβύης, συμπεριλαμβανομένης της κρατικής εταιρείας πετρελαίου.
Οι υποστηρικτές του νεοδιορισθέντος πρωθυπουργού Φατί Μπασάγκα θα μπορούσαν να κλείσουν την κάνουλα των εξαγωγών πετρελαίου της Λιβύης εάν ο πρωθυπουργός Αμπντουλαμίντ Ντέιμπε δεν παραιτηθεί, κάτι που θα μπορούσε να επιδεινώσει την κατάσταση στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου.
Εάν ο Μπασάγκα προσπαθήσει να μετακινήσει την κυβέρνηση από την Τρίπολη, μπορεί να ξεσπάσουν βίαιες συγκρούσεις στην πρωτεύουσα μεταξύ διαφορετικών αντίπαλων πολιτοφυλακών.
