Σαν χταπόδια στα βράχια αισθάνθηκε η επενδυτική κοινότητα χθες στη Wall Street μετά την ανακοίνωση των νέων στοιχείων για τον δείκτη τιμών καταναλωτή τον Απρίλιο, που μετέτρεψε τα διαγράμματα των δεικτών σε... καρδιογραφήματα.
Η αγορά ανέμενε τα στοιχεία του πληθωρισμού των ΗΠΑ προκειμένου να επιβεβαιώσει εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις των αναλυτών και ο δείκτης κορύφωσε την άνοδο του.
Τελικά, ο ρυθμός της αύξησης των τιμών μετριάστηκε, αλλά όχι τόσο όσο αναμενόταν με τον δείκτη να διαμορφώνεται στο 8,3% σε ετήσια βάση, μετά την άνοδο του Μαρτίου κατά 8,5% και ενώ οι μέσες εκτιμήσεις των αναλυτών σε δημοσκόπηση του Reuters συνέκλιναν σε μια άνοδο 8,1%.
Ως εκ τούτου οι ανησυχίες ότι ο πληθωρισμός θα παραμείνει υψηλός καθώς η οικονομία επιβραδύνεται κάθε άλλο παρά μετριάστηκαν.
Άλλωστε και σε επίπεδο δομικού πληθωρισμού - δεν λαμβάνει υπόψη τις ευμετάβλητες κατηγορίες των τροφίμων και της ενέργειας - καταγράφηκε άνοδος 0,6% σε μηνιαία βάση και 6,2% σε ετήσια βάση, με τους αναλυτές να περιμένουν ένα 6%.
Πώς εξέλαβε η αγορά τα στοιχεία
Δεν είναι λίγοι οι αναλυτές που εξέλαβαν τα δεδομένα ως σημάδι ότι η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ βρίσκεται πίσω από την καμπύλη στον περιορισμό του πληθωρισμού. Αν ισχύει κάτι τέτοιο, προφανώς και θα χρειαστεί να ενεργήσει πιο επιθετικά στη σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής.
Αυτό μεταφράζεται ως εξής: η Fed ίσως αναγκαστεί να εντείνει τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων των 50 μ.β , παρά τις δηλώσεις του Πάουελ την προηγούμενη εβδομάδα ότι μια αύξηση κατά 0,75 μ.β δεν αποτελεί επιλογή.
Η εκτίμηση αυτή αντικατοπτρίστηκε στην απόδοση του αμερικανικού δεκαετούς, το οποίο αμέσως μετά την ανακοίνωση σημείωσε άλμα πάνω από το 3%, για να υποχωρήσει εν συνεχεία ελαφρώς στο 2,97%. Το 30ετές δε ομόλογο του Δημοσίου πρόσθεσε σχεδόν 5 μονάδες βάσης στο 3,083%.
Αυτό που προσπαθεί να τιμολογήσει η αγορά είναι στην ουσία αυτό που πολύ χαρακτηριστικά δήλωσε ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος της Allianz, Mohamed El-Erian στο CNBC: «Η αντίδραση της αγοράς στα στοιχεία του πληθωρισμού είναι εντελώς κατανοητή, αλλά καθώς οι τιμές συνεχίζουν να αυξάνονται, οι ΗΠΑ βρίσκονται στο χείλος μιας κρίσης κόστους ζωής...Τότε είναι που ένα πρόβλημα πληθωρισμού γίνεται επίσης πρόβλημα ανάπτυξης»
Κάτω από αυτό το πρίσμα, φαίνεται ότι η Fed παρά το γεγονός ότι έχει ήδη πραγματοποιήσει δύο αυξήσεις των επιτοκίων της κατά συνολικά 75 μονάδες βάσης και αναμένεται να πραγματοποιήσει άλλες δύο αυξήσεις, κατά 50 μονάδες βάσης κάθε φορά, μέσα στο καλοκαίρι, ίσως να πρέπει να «τρέξει» με μεγαλύτερη ταχύτητα πίσω από τις εξελίξεις, αν θέλει να χαλιναγωγήσει έγκαιρα το ξέφρενο ράλι των τιμών.
Μια επιθετική όμως εκστρατεία σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής ενέχει πάντα το ρίσκο η αμερικανική οικονομία να διολισθήσει σε ύφεση τους επόμενους μήνες.
Η αγορά έχει αρχίσει να δίνει σοβαρές πιθανότητες σε αυτό το σενάριο. Δείτε για παράδειγμα τα στοιχεία για τις μικρές επιχειρήσεις των ΗΠΑ.
Η αισιοδοξία στις μικρές επιχειρήσεις παρέμεινε στο χαμηλότερο επίπεδο από τον Απρίλιο του 2020, με τον σχετικό δείκτη NFIB να ανακοινώνεται στο 93,2, αν και ελαφρώς καλύτερος από τις εκτιμήσεις των αναλυτών που ανέμεναν περαιτέρω πτώση του δείκτη στο 92,9.
Η σειρά της Ευρώπης
Τα στοιχεία του ανακοινώθηκαν στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, τη Γερμανία, έδειξαν άλμα του ετήσιου πληθωρισμού τον Απρίλιο, στο 7,4%, που αποτελεί το υψηλότερο επίπεδο από το 1981.
Αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη οι τιμές καταναλωτή καταγράφουν ένα ασταμάτητο ράλι μη δίνοντας άλλη επιλογή στους αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας από το να αρχίσουν να προσαρμόζουν τη νομισματική πολιτική νωρίτερα.
Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε χθες ότι μετά από 10 ολόκληρα χρόνια πλησιάζει η ώρα για την πρώτη αύξηση των επιτοκίων, η οποία μπορεί να έρθει κάποιες εβδομάδες μετά τη λήξη του προγράμματος αγοράς ομολόγων στις αρχές του επομένου τριμήνου.
Προς το παρόν οι ευρωπαϊκές αγορές εστιάζουν στο γεγονός ότι αν και η Λαγκάρντ αφήνει ανοικτό το περιθώριο για μια αύξηση των επιτοκίων από τον Ιούλιο και μετά, εντούτοις έχει διευκρινήσει ότι η αύξηση αυτή θα είναι «σταδιακή».
Θα δείξουν την ίδια ψυχραιμία, αν στην πορεία αποδειχθεί ότι μετά την Fed και η ΕΚΤ θα πρέπει να αρχίσει να «τρέχει» πίσω από την καμπύλη και να αυξήσει τον ρυθμό αύξησης των επιτοκίων;
Δεν είναι λίγοι οι μακροοικονομικοί δείκτες που μας προετοιμάζουν για ένα τέτοιο σενάριο.
Για παράδειγμα, στη Γερμανία ο δείκτης επενδυτικής εμπιστοσύνης ZEW ενισχύθηκε το Μάιο στο -34,3 από - 41,0 τον προηγούμενο μήνα. Πρόκειται για μια καλύτερη μέτρηση, καθώς οι αναλυτές εκτιμούσαν περεταίρω υποχώρησή του στο -43,5, όμως δεν πρέπει να υποβαθμίσουμε το γεγονός ότι ο δείκτης παραμένει σε έντονα αρνητικό έδαφος, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία συνεχίζεται και επιδεινώνει τις προοπτικές της μεγαλύτερης οικονομίας στην Ευρωζώνη.
Την ίδια στιγμή ο δείκτης ZEW των τρεχουσών συνθηκών υποχώρησε για 3ο κατά σειρά μήνα, σε επίπεδο χαμηλότερο του αναμενόμενου, στο -36,5 από -30,8 τον Απρίλιο.
Προς το παρόν λοιπόν οι ευρωπαϊκές αγορές προεξοφλούν αυξήσεις επιτοκίων κατά 0,25% από την ΕΚΤ στις συνεδριάσεις του Ιουλίου και του Σεπτεμβρίου και περαιτέρω αυξήσεις μέχρι το τέλος του έτους. Σίγουρα όμως δεν είναι προετοιμασμένες για έναν επιθετικότερο ρυθμό τύπου Fed. Αν αυτό το σενάριο αποκτήσει τις επόμενες εβδομάδες σοβαρές πιθανότητες, τότε πιθανότατα να δούμε τις ευρωπαϊκές αγορές σε έναν δεύτερο «γύρο» πτώσης.
Το δάσος πίσω από το δέντρο
Η εύκολη δουλειά για τις Κεντρικές Τράπεζες ανά τον κόσμο έχει λάβει τέλος. Πλέον πρέπει να αναλάβουν το εξαιρετικά δύσκολο έργο να βρουν τη χρυσή τομή που θα εξασφαλίσει επιτόκια ικανά να τιθασεύσουν την άνοδο των τιμών, όχι όμως τόσο υψηλά που να αποκεφαλίσουν την ανάπτυξη.
Πρόκειται για έναν γόρδιο δεσμό στην κυριολεξία, καθώς το πλοίο της ανάπτυξης πρέπει να περάσει από τη Σκύλα του πληθωρισμού που ούτως ή άλλως «κάνει την οικονομία να μην είναι λειτουργική για κανέναν» όπως είπε και ο Πάουελ και από τη Χάρυβδη μιας υπέρμετρης αύξησης του χρηματοδοτικού κόστους, που απειλεί να τινάξει έναν κόσμο χρέους στον αέρα.
Ο μεγάλος φόβος αυτή τη στιγμή πηγάζει από τα ιστορικά στοιχεία της σχέσης μεταξύ του επιτοκίου του 10ετούς ομολόγου και του πληθωρισμού. Αν πράγματι αποδειχθεί -το πιο πιθανό- ότι ο πληθωρισμός εξελίσσεται σε ένα μόνιμο μοτίβο, για πόσο χρονικό διάστημα ακόμα το επιτόκιο του 10ετούς ομολόγου δεν θα υποκύψει στην ιστορική του πεπατημένη, ήτοι να προσπεράσει τον πληθωρισμό προκειμένου το «πραγματικό» επιτόκιο να είναι θετικό;
Κάτω από αυτή την οπτική γωνία, το πλαγιοκαθοδικό κανάλι που αργά και βασανιστικά έχουν αρχίσει να χτίζουν οι αγορές, είναι πολύ πιθανό να είναι ακόμα στην αρχή του και κάθε ανοδική τεχνική αντίδραση για όσους δεν είναι έμπειροι traders ή επενδύουν χωρίς βαθιά κλαδική και γεωγραφική μελέτη, πιθανότατα να δημιουργεί νέες γενιές εγκλωβισμένων.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
