Της Yue Wang
Χρησιμοποιώντας το Συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος ως την πλατφόρμα του, ο Κινέζος Πρόεδρος Xi Jinping περιέγραψε το σαρωτικό του σχέδιο για να καταστήσει την Κίνα παγκόσμια ηγετική δύναμη στην επιρροή, την καινοτομία και τη στρατιωτική δύναμη έως το 2050.
Αλλά για τις ξένες επιχειρήσεις που επιδιώκουν να κερδίσουν μια θέση στις βιομηχανίες που θα τροφοδοτούν το νέο, τολμηρό μέλλον της Κίνας, ο οδικός χάρτης του Xi δεν είναι διόλου καθησυχαστικός: περιλαμβάνει μια κλίση προς τον προστατευτισμό που θα περιορίσει το μερίδιό τους στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου -ένα ζήτημα που ενδέχεται να φέρει ένταση στις σχέσεις Πεκίνου-Ουάσινγκτον στη διάρκεια της δεύτερης πενταετούς θητείας του Xi, προειδοποιούν οι αναλυτές.
Ο Xi απέτισε φόρο τιμής στα μεταρρυθμιστικά σχέδια της Κίνας, υποσχόμενος στην τρίωρη ομιλία του να ανοίξει περαιτέρω τις πόρτες για τις ξένες επιχειρήσεις και να μειώσει τα εμπόδια εισόδου. Ωστόσο, το εάν θα το κάνει πράγματι χρήσει συζήτησης, καθώς η βασική προτεραιότητά του είναι η ώθηση της εγχώριας τεχνολογίας και της καινοτομίας. Οι αναλυτές πιστεύουν ότι οι ξένες επιχειρήσεις θα απωθούνται ολοένα περισσότερο από αυτό που η πρωτοβουλία "Made in China 2025" θεωρεί στρατηγικές βιομηχανίες, συμπεριλαμβανομένων των αεροσκαφών, της βιοτεχνολογίας, των ημιαγωγών και των νέων ενεργειακών οχημάτων. Όσες επιθυμούν να παραμείνουν πρέπει να αντιμετωπίσουν την αποθαρρυντική προοπτική της μεταφοράς σημαντικής τεχνογνωσίας σε αντάλλαγμα για ευκαιρίες στην αγορά.
"Η κινεζική ηγεσία κατέστησε πολύ σαφές ότι θέλουν να γίνουν μια δύναμη επιστήμης και καινοτομίας και αυτό συνεπάγεται μείωση της εξάρτησης από ξένους προμηθευτές και αμερικανικές τεχνολογικές εταιρείες με την πάροδο του χρόνου", σημείωσε ο Adam Segal, διευθυντής του προγράμματος ψηφιακής πολιτικής και κυβερνοχώρου στο Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων της Ουάσινγκτον "Αυτά τα θέματα αντηχούσαν στην ομιλία του Xi."
Τα εμπόδια είναι σημαντικά. Στα οχήματα που κινούνται με εναλλακτικά καύσιμα, για παράδειγμα, θα μπορούσε να απαιτηθεί από τις ξένες εταιρείες να μεταφέρουν στις κινεζικές ομολόγους τους περισσότερες βασικές τεχνολογίες που να σχετίζονται με τον κινητήρα, τον έλεγχο των οχημάτων και την αποθήκευση ενέργειας, καθώς το Πεκίνο επιδιώκει να ελέγξει το μέλλον των ηλεκτρικών αυτοκινήτων, σύμφωνα με το Εμπορικό Επιμελητήριο των ΗΠΑ. Όσον αφορά τα φαρμακευτικά προϊόντα, οι εταιρείες που συμφωνούν να δημιουργήσουν τοπικές εγκαταστάσεις παραγωγής και να μοιραστούν τις γνώσεις τους με κινεζικές επιχειρήσεις, παίρνουν ταχύτερα έγκριση για νέα φάρμακα σε αυτήν την αγορά των 115 δισεκατομμυρίων δολαρίων, σύμφωνα με αναφορές της Deloitte και των εμπορικών αντιπροσώπων των ΗΠΑ.
Μετάδοση γνώσης
Ο μεγαλύτερος αντίκτυπος πιθανότατα θα βαρύνει εκείνους που δραστηριοποιούνται σε αυτό που η Κίνα θεωρεί κρίσιμες υποδομές πληροφόρησης που σχετίζονται με τις πληρωμές και άλλες χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, εκτιμά ο Michael Hirson της συμβουλευτικής Eurasia Group. Το Πεκίνο θα πιέζει ολοένα περισσότερο εταιρείες όπως η Cisco και η Microsoft να παραδώσουν τους βασικούς πηγαίους κώδικες, οι οποίοι αποτελούν τα δομικά στοιχεία του λογισμικού τους, προς ρυθμιστικό έλεγχο. Υποστηρίζει την κίνηση για χάρη της προστασίας της εθνικής ασφάλειας, αλλά υπάρχουν εντεινόμενες ανησυχίες ότι οι κώδικες θα μπορούσαν να διαρρεύσουν στους κινέζους ανταγωνιστές, αυξάνοντας τον κίνδυνο αντιγραφής των ξένων προϊόντων.
"Είναι εύλογο να πιστεύουμε ότι θα εξακολουθήσει να είναι δύσκολο για τις ξένες επιχειρήσεις να είναι ανταγωνιστικές στην Κίνα", λέει ο Hirson. "Υπάρχει περισσότερη στήριξη στις πολιτικές για τις εγχώριες επιχειρήσεις".
Σύμφωνα με τον Jacob Parker, αντιπρόεδρο των επιχειρήσεων της Κίνας στο Επιχειρηματικό Συμβούλιο ΗΠΑ-Κίνας, το 20% των 200 ερωτηθέντων στην ετήσια έρευνα δήλωσαν ότι αναγκάστηκαν να μεταφέρουν την τεχνολογία ως προϋπόθεση για την πρόσβαση στην κινεζική αγορά. Ο Mats Harbourn, πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Εμπορικού Επιμελητηρίου στην Κίνα, δήλωσε ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες εξακολουθούν να υποφέρουν από "κόπωση υπόσχεσης" στη χώρα, προσθέτοντας ότι "η γενική αντίληψη στην Ευρώπη των μεταρρυθμιστικών σχεδίων της Κίνας αντιμετωπίζεται με ένα βαθμό σκεπτικισμού που δεν έχει παρατηρηθεί ξανά από τις προηγούμενες επισκέψεις μας".
Επανεξέταση στρατηγικών
Εν τω μεταξύ, το δύσκολο περιβάλλον οδήγησε ορισμένες ξένες εταιρείες τεχνολογίας να επανεξετάσουν τις στρατηγικές τους στην Κίνα, όπως την απόσυρση ορισμένων προϊόντων από φόβο διαρροής της τεχνολογίας, σύμφωνα με τον Parker. Άλλες, ωστόσο, έχουν καταφέρει να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της Κίνας.
Η Qualcomm, για παράδειγμα, αρχίζει να νιώθει άνετα στην Κίνα. Αφού συμφώνησε να καταβάλει πρόστιμο ύψους 975 εκατομμυρίων δολαρίων για παραβίαση αρχών ανταγωνισμού το 2015, η εταιρεία δημιούργησε έκτοτε κοινοπραξίες με τοπικές κυβερνήσεις, ενώ ο πρόεδρος της, Derek Aberle, είπε στην κρατική China Daily νωρίτερα φέτος ότι επιθυμεί η κοινοπραξία "να πάρει την τεχνολογία μας και να αναπτύξει τα δικά της συστήματα σε επεξεργαστές για την αγορά της Κίνας". Ο Matt Hsien, πρόεδρος για την Κίνα της General Motors, δήλωσε τον Μάρτιο ότι δεν ανησυχεί για τη μεταφορά τεχνολογίας στη χώρα. Η εταιρεία θα φέρει τις "καλύτερες λύσεις ηλεκτροκίνησης στους πελάτες μας στην Κίνα", ανέφερε εκπρόσωπος της GM σε δήλωσή του μέσω e-mail.
Αλλά ο κίνδυνος είναι ότι θα μπορούσαν να δημιουργούν ισχυρούς ανταγωνιστές για το μέλλον. Οι κινεζικές εταιρείες δεν περιορίζονται μόνο στην προσαρμογή ξένων τεχνολογιών στην εγχώρια αγορά - χρησιμοποιούν την τεχνογνωσία για να ανταγωνίζονται σε παγκόσμιο επίπεδο, πωλώντας φτηνότερες υπηρεσίες σε τρίτες χώρες.
Οι Κινέζοι κατασκευαστές τρένων, για παράδειγμα, έχουν αποκτήσει πολλές βασικές τεχνολογίες από την Kawasaki της Ιαπωνίας, καθώς η τελευταία είχε κερδίσει στο διαγωνισμό για την οικοδόμηση σιδηροδρόμων υψηλής ταχύτητας στη χώρα το 2009, δημιουργώντας τοπικές αλυσίδες εφοδιασμού και διδάσκοντας κινέζους μηχανικούς την τεχνογνωσία όπως απαιτείται από τις τοπικές κυβερνήσεις. Αυτές οι τεχνολογίες χρησιμοποιήθηκαν αργότερα από την Κίνα για να κερδίσει έργα κατασκευής σιδηροδρόμων σε παγκόσμιο επίπεδο, υπονομεύοντας την ανταγωνιστικότητα της Kawasaki.
